Het Werk als Waarde model past in de maatschappelijke trend om duurzaam inzetbaarheid te bevorderen. Naar het effect van deze gespreksmethodiek doet Tranzo van Tilburg University onderzoek. ’Implementatie en onderzoek gaan samen’, zegt Frans Vlek, science practitioner bij Tranzo.
‘Dat de Werk als Waarde gespreksmethodiek in de praktijk aanslaat, horen we terug bij evaluaties. Degenen die er mee aan de slag gaan, zijn unaniem enthousiast. De benadering om te werken vanuit waarden zet na de eerste ervaring ermee bovendien meestal door; de Capability vragenlijst keert bijvoorbeeld terug in de jaargesprekken’, zegt Frans Vlek, science practitioner bij Tranzo, hét wetenschappelijk centrum op het gebied van zorg en welzijn van Tilburg University.
Impact onderzoeken
Behalve dat Vlek professionals traint en begeleidt in deze gespreksmethodiek, participeert hij vanuit Tranzo ook aan onderzoek naar de effecten ervan. ‘De implementatie en het onderzoek gaan hand in hand’, zegt Vlek. ‘We willen weten wat de impact ervan precies is, ook op langere termijn. Ons onderzoek strekt zich dan ook uit over een lange periode, met daarbij de kanttekening dat effecten meten in ons vakgebied lastig is. Je zou een controlegroep moeten hebben; een vergelijkbare groep werknemers die niet werkt met het Werk als Waarde model.’
Bij Tranzo is vijf jaar geleden het Werk als Waarde model op basis van de Capability benadering ontwikkeld door Jac van der Klink, professor Psychische Gezondheid en Duurzame Inzetbaarheid in Arbeid bij Tranzo. Sindsdien is het stapsgewijs op een aantal werkvloeren met succes ingezet, zoals op de afdeling Neurochirurgie van het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis. Tranzo werkt daarbij samen met een aantal partners, waaronder Ascender en de Netherlands School of Public & Occupational Health (NSPOH), HCC (arbodienst) en Transvorm (koepel vanuit de zorg).
Participatiemaatschappij
‘Bij hen zien we de belangstelling in de Werk als Waarde methodiek toenemen. Het is inmiddels onderdeel van de opleiding voor bedrijfsartsen die vier jaar duurt. Ook schrijven teamleiders zich in voor een tweedaagse workshop om zich deze methodiek eigen te maken.’
Dat past in een trend die zo’n tien jaar geleden is begonnen: werkgevers worden in de participatie én prestatiemaatschappij uitgedaagd om duurzaam inzetbaarheid van werknemers te bevorderen. ‘Het focus staat niet op fysieke gezondheid alleen, het gaat ook om welzijn. Voor werknemers is werk méér dan geld verdienen, werk is eveneens belangrijk voor het bereiken van persoonlijke doelen – en dat raakt aan waarden. Aan vragen als: waarom doe ik dit werk? Wat motiveert mij en door welke waarden in mijn werk word ik gedreven?’
Simpel en krachtig
De Werk als Waarden gespreksmethodiek is een even simpel als krachtig instrument om de waarden van werk naar boven te halen, constateert Vlek. ‘Het gaat terug naar de basis. Met bovendien een praktische vertaalslag of je die waarden ook in de dagelijkse drukte kunt realiseren. Zo niet, dan is de volgende stap de vraag wat er moet veranderen op het werk of in de privésfeer – het kan ook beide zijn. Soms leidt het tot inzicht dat je niet op de juiste plek zit.’
‘Het mooie eraan is dat het niet zoveel extra tijd kost’, vindt hij. ‘Het is geen kwestie van tijd en geld maar meer van een houding: dat je een gesprek zo inricht dat je diepere lagen aanboort. Deze aanpak wordt langzaam omarmd, maar je bent soms ook verbaasd dat het niet veel breder gebeurt.’
Frans Vlek
Science practitioner bij Tranzo