Positieve ervaring met beeldbellen tijdens en na de coronacrisis
‘Beeldbellen met cliënten is tijdens de coronacrisis positief ontvangen. We gaan nu meer werken in een combinatie van face-to-face en digitaal contact, afhankelijk van de mogelijkheden en behoeften van de cliënt. Is de voorkeur alleen face-to-face, dan is dat altijd mogelijk’, zegt Rosanne Smit, die als psycholoog A&G is verbonden aan Ascender en BirdView.
‘We bieden al jaren ondersteunend aan de begeleiding e-health en online oefeningen aan. Daarmee konden cliënten tussen de sessies door thuis aan de slag. Alleen de behandelafspraken vonden vrijwel altijd face-to-face plaats. Vanuit die ervaring waren we binnen een paar dagen nadat de lockdown was ingetreden digitaal operationeel. In één klap moest iedereen eraan geloven. We zijn er allemaal vol goede moed ingestapt’, zegt Rosanne Smit.
Webinar
Smit volgde begin maart een webinar waar psychologen op basis van hun ervaring laten zien wat de voordelen van e-health zijn. ‘Zo kon ik aan mijn cliënten goed uitleggen dat onderzoek heeft uitgewezen dat het geen negatief effect heeft op de behandeling. Mijn bestaande cliënten vonden het geen punt, we kenden elkaar al, dat scheelt natuurlijk. Ook nieuw aangemelde cliënten hadden er geen bezwaar tegen, op enkelen na die het lastig vonden om tegen een beeldscherm te praten. Ascender en Birdview hebben ook meteen een Coronahulplijn geopend waar cliënten met een van onze psychologen kunnen praten. Het eerste gesprek is gratis.’
Laagdrempelig
Na ongeveer vier maanden ervaring valt er een eerste balans op te maken van de voor- den nadelen van digitale behandeling. ‘Voor cliënten is het laagdrempelig en ik heb het idee dat mensen makkelijker vertellen over dingen waarvoor ze zich schamen, mogelijk omdat je als behandelaar iets minder gezien wordt als een persoon en het contact wat abstracter in. Bij face-to-face geven ze misschien meer sociaal wenselijke antwoorden. Maar dit kan ook andersom werken: als er bijvoorbeeld problemen in de relationele sfeer zijn, en de partner thuis werkt thuis, praat iemand juist minder vrij. Het is niet zwart-wit.’
Voor psychologen verandert er door de digitale uitwisseling uiteraard ook het een en ander. ‘Na 5 a 6 gesprekken ben ik meer vermoeid dan bij een live ontmoeting. Anderzijds schept de ruimtelijke afstand iets meer een afstandelijke houding en dat is soms goed. Ik merk dat ik minder emoties van de client overneem. Voordelen van videobellen zijn er ook praktisch, je bent geen tijd kwijt met reizen, in de ochtend is er minder haast. Voor cliënten geldt uiteraard hetzelfde. Met name als zij overspannen zijn of burn out hebben kan reizen een extra belasting zijn.’
Stilstand
De coronacrisis zelf had effect op het leven en werk van zowel de behandelaar als de cliënt. ‘Het was psychologisch een extreme tijd, in korte tijd werd alles volledig omgegooid. Werk en privé liep door elkaar – allemaal best pittig. Je moest zoeken naar een nieuwe balans.’
Van sommige cliënten hoorde Smit juist dat ze de periode van stilstand ook positief hebben ervaren: minder sociale druk, alles kwam tot rust. ‘Mensen die zich niet altijd thuis voelen in onze drukke samenleving voelden zich minder eenzaam. Of bijvoorbeeld een jonge vrouw die altijd extreem hoge eisen aan zichzelf stelt en thuiszitten aanvankelijk moeilijk vond. Ze voelde zich schuldig dat ze niet kon werken. Daarmee werd de vinger op de zere plek gelegd: nu het écht niet kan, zal niemand haar dat kwalijk nemen. Ze kwam daardoor tot zelfinzicht, en kon zich neerleggen bij ‘niks doen’. Voor behandelaars kwam in de snelkookpan de kern van de problematiek scherper en duidelijker naar voren, en dat bood kansen op essentiële stappen.’
Sinds kort werkt Smit weer een paar dagen per week op kantoor. Ze vindt het fijn om collega’s weer zien en dat de cliëntgesprekken weer deels live plaatsvinden, uiteraard in een anderhalve meter omgeving met een opstelling met een perspexscherm ertussen. ‘We hebben ook een zitje met op stoelen op afstand van elkaar en dat is meer ontspannen. Nu we alles weer oppakken, zullen we op een blended manier blijven werken. Zelf vind ik de combinatie fijn: thuiswerken en op kantoor zijn. Sociaal contact is in ons werk belangrijk, daarvoor heb ik het beroep gekozen.’
